İstanbul Türk Ocağı geleneksel Cuma sohbetlerinde 13 Nisan 2018 tarihinde Prof. Dr. İrfan Erdoğan “Ocaklı Bir Eğitimci İsmail Hakkı Baltacıoğlu” başlıklı konferansını gerçekleştirdi. Hocamız konferansa Baltacıoğlu’nun ismini İsmayıl olarak yazdığını belirterek başladı ve biyografisini anlattı. İsmail Hakkı Baltacıoğlu 1886 yılında Cihangir’de dünyaya geldi, babası İbrahim Ethem Bey’in ısrarları ile çeşitli özel okullara gönderildi ve iyi bir eğitim aldı. Sonrasında girdiği Vefa İdadisini birincilikle bitirdi. İdadi’de aldığı güzel yazı derslerinden etkilenmiş ve hat sanatına yönelmiştir. Güzel yazıya ek olarak bazı pedagoji kitaplarını defalarca okuyarak kendisini eğitim alanında da geliştirmiştir. İdadi sonrası Dârulfünȗn’a yerleşen Baltacıoğlu buradaki özgür bilim ortamından çok etkilendi. Burayı bitirdikten sonra Dârulmuallim’e güzel yazı hocası olarak girdi. Türk Ocaklarının kuruluş aşamasında da Emrullah Efendi ve Hamdullah Suphi ile birlikte aktif rol oynadı. 2 yıllık yurtdışı gezisi ve çalışmaları ile de kendisini geliştiren İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Cumhuriyet’in ilanından sonra da İstanbul Üniversitesi’nde Rektör olarak görev aldı ancak 1933 yılındaki üniversite reformu ile birlikte görevden alındı. Üniversite kariyeri noktalandıktan sonra eğitime ve dergiciliğe önem verdi. Nurullah Ataç, Aziz Nesin ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın da yazı yazdığı “Yeni Adam” dergisini çıkardı ve bu dergi 1934’ten 1978’e kadar yayın hayatına devam etti. Eğitim konusunda da kendisine özgü modeller oluşturan Baltacıoğlu okulu; dekorsuz, senaryosuz ve ezbersiz bir tiyatro oyununa benzetirdi. İsmail Hakkı Baltacıoğlu, 92 yaşında 1 Nisan 1978 tarihinde Ankara’da hayatını kaybetti. İrfan Erdoğan, konuşmasının sonunda “Bana göre İsmail Hakkı Baltacıoğlu gelmiş geçmiş en büyük Türk eğitimci ancak hak ettiği değeri görmedi.” diyerek sözlerini tamamladı.
