OSMANLI ‘NIN SON DÖNEMİNDEN CUMHURİYETE BÜROKRASİ
DOÇ.DR. TEYFUR ERDOĞDU : “ MUTLAK SURETTE KUTSAL OLAN PADİŞAH DEĞİL, ‘ SALTANAT ‘ TIR. ”
İstanbul Türk Ocağı 100. Yıl Sohbetleri kapsamında 24 Ocak Cuma günü saat 18.00’de ‘’ Osmanlı’nın Son Döneminden Cumhuriyete Bürokrasi ‘’ konulu bir panel düzenlendi.
İstanbul Türk Ocağı konferans salonunda gerçekleştirilen panel , İstanbul Türk Ocağı Başkanı Dr. Cezmi Bayram’ın açılış konuşmasıyla başladı.
Panelde söz alan Doç. Dr. Teyfur Erdoğdu , “ Tarih söz konusu olunca genellemelere yer verilmez. Tarihle ilgili konularda genelleme yapmak cahilliktir. ” dedi.
Osmanlı Devleti’nin statü bir devlet olduğunu savunan Erdoğdu , değindiği konuları şöyle sıraladı : “ Osmanlı devletinde , Kanuni dönemine kadar sınıf bilinci oluşmamıştır. Bunun yerine statülü gruplar bulunmaktadır. Cihat yapmak amaçlı , statü oluşturulmuştur. Devlet teşkilatı ve halk , cihat prensibi üstüne dizayn edilmiştir. Devlet , Fetih makinesi olarak kurulmuştur. Fatih Sultan Mehmet döneminden sonra devlet teşkilatında etkin olan soylu ailelerin etkinlikleri azaltılmıştır. Fatih Sultan Mehmet ; ilmiye kalemiye , seyfiye sınıflarını , Osmanlı Devletini oluşturan soylu ailelerden değil doğrudan devlete bağlı olan gruplardan oluşturmuştur.” dedi.
Osmanlı Devleti’nde “ Kamu Hukuku ” nun çok zayıf olduğunu vurgulayan Erdoğdu , şöyle devam etti : “ Divan-ı Hümayunda verilen kararlar kesindir. ‘ Müsadere ‘ ve ‘Siyaseten Katl ‘ kamu hukukunun zayıf olmasına neden olmuştur. Aynı zamanda ‘ Siyaseten Katl’ , devletin güçlü olmasını sağlamıştır. Osmanlı’da rotasyon hızlıdır. Rotasyonun hızlı olması , devleti güçlendirmiştir. Osmanlı Devletinde ‘ Ehil ’ kavramı ön plana çıkmaktadır. İşinin ehli insanlar , gerekli görülen görevlere getirilmişlerdir. Devlet teşkilatında , örfi kanunlar, toplumla alakalı konularda ise şer’i hukuk uygulanmıştır. Osmanlı’da , mutlak surette kutsal olan ‘ Sultan ‘ değil ‘ Saltanat’ tır. Osmanlı’da padişah gidince , yeni gelen padişah kanunname yayınlar. Her padişah değişikliğiyle sistem sona erer, yenilenir. “
Onur Kaplan
